In gesprek met NMCX

Interview met Steven de Clercq, projectleider Groen en Biodiversiteit, en Anneke van Gijzen, projectleider Klimaatadaptatie van het NMCX Centrum voor Duurzaamheid.

Wat doet NMCX precies?
NMCX Centrum voor Duurzaamheid is een onafhankelijke stichting die zich inzet voor het verduurzamen van Haarlemmermeer. We inspireren, motiveren én activeren bewoners, scholen en bedrijven om met verduurzaming aan de slag te gaan. We stimuleren inwoners om minder tegels en meer planten in hun tuin te plaatsen en helpen ze om boomspiegels (de kale plek rond een boom) of geveltuintjes aan te leggen. Vanwege het veranderende klimaat komen wateroverlast en hittestress vaker voor. Door aanpassingen te doen in de tuin, zoals het aanleggen van meer groen of het plaatsen van een regenton, maken we onze omgeving weerbaarder. Dit vertellen we bewoners, en hier helpen we ze bij.  Verder richten we ons op het verminderen van zwerfafval door opruimacties uit te voeren en kosteloos grijpers uit te lenen. En stimuleren we het hergebruik van producten en apparaten. Zo vinden er iedere week repaircafés plaats in Haarlemmermeer, waar je terecht kan voor het gratis repareren van je apparaat. Verder helpen we inwoners met het besparen op energieverbruik. Onderdeel van NMCX is Energieloket Haarlemmermeer. Hier kunnen inwoners terecht voor vragen over energie besparen. Op de site vind je allerlei bespaartips en een overzicht van kleine energiebesparende maatregelen.

Jullie zijn de projectleiders van de groene projecten van NMCX. Waar richten jullie je op?
Wij stimuleren inwoners van Haarlemmermeer die eenvoudige maatregelen willen nemen in hun omgeving. Door meer planten, bloemen en struiken in de tuinen te zetten of een boomspiegel te voorzien van plantjes wordt de omgeving beter bestand tegen de nadelige effecten van hoosbuien en hitte. Door de hevige regenval die we tegenwoordig in de zomer wel eens hebben, raakt de riolering overvol als er veel tegels liggen. Het regenwater kan dan niet in de grond worden opgenomen en moet dus allemaal naar het riool. Het riool kan dat niet aan en dan kan het voorkomen dat vies water via de wc en de wastafel de woning binnenstroomt. Bovendien worden tegels heel heet en koelen ze maar langzaam af. Tijdens een hete zomer kun je dus beter in een groene omgeving vertoeven, door schaduw en verdamping verkoelen planten de omgeving en ze houden geen warmte vast.

Ook is het zo dat voor de productie van driekwart van ons voedsel bestuivende insecten nodig zijn. Insecten zijn dus erg belangrijk voor ons, maar ze hebben het wel heel moeilijk. Daarom stimuleren wij mensen die een tuin hebben of een boomspiegel adopteren om daar planten en bloemen in te zetten die goed zijn voor insecten. Het liefst zien we dat daar Nederlandse (inheemse) planten in worden gezet, want Nederlandse insecten eten graag Hollandse pot! En een variatie aan bloeiende planten, zodat je vanaf het vroege voorjaar tot het late najaar bloemen in je tuin hebt. Dat is leuk voor jezelf, en goed voor de insecten!

Je hebt het over Tegelwippen en Boomspiegels adopteren, wat zijn de voordelen om dit met NMCX te doen?
NMCX biedt een programma aan om inwoners van Haarlemmermeer te ondersteunen en te faciliteren. Als je je inschrijft voor het tegelwippen bijvoorbeeld, worden de tegels gratis bij jou thuis opgehaald. Ook krijgen huurders van Ymere een cadeaubon van € 30,- euro waarmee ze plantjes kunnen kopen voor de tuin. Tegelwippers krijgen bovendien 3 zakken compost. Inwoners die de buurt willen verfraaien en een boomspiegel willen adopteren of een geveltuin willen aanleggen, krijgen tips over hoe ze dat het beste aan kunnen pakken. NMCX helpt bij de aanvraag die je bij de gemeente moet doen voor een boomspiegel of een geveltuin, je gaat immers aan de slag op grond van de gemeente. En vaak hebben we ook gratis planten die je in de geveltuin of boomspiegel kan zetten. Mensen die een geveltuin of boomspiegel gaan aanleggen, krijgen 2 zakken compost.

Iedereen die meedoet aan één van deze activiteiten, krijgt een zakje bloemenzaad van Nederlandse bloemen die goed zijn voor insecten, zoals bijen en vlinders. Als je mee wilt doen met één van de acties kun je je aanmelden via deze website: Tegelwippen – Haarlemmermeer Waterproof

Hoe staat het met de vergroening in Haarlemmermeer?
In Hoofddorp is 68% van de tuinen versteend, het gaat dus nog niet zo goed met de vergroening van Haarlemmermeer. Gegevens van de andere dorpen hebben we niet, maar waar je ook woont in Haarlemmermeer het is altijd verstandig om je omgeving (nog) groener te maken. En dat is ook iets wat je zelf kunt doen, je hoeft niet op de gemeente te wachten, of op Ymere. Gewoon lekker zelf aan de slag in je tuin of straat, misschien gezellig met de buren een boomspiegel onderhouden! Maar in meer dan de helft van de tuinen liggen teveel tegels en dat is dus om allerlei redenen niet zo goed. Een versteende omgeving wordt veel warmer, dus de lucht boven een dorp of stad is ook warmer, en die lucht wordt ook al steeds warmer door klimaatverandering. In warme lucht past meer water, dus als er dan een bui valt is er meer kans dat dit een hoosbui is en dat kan weer wateroverlast veroorzaken.

Een groene omgeving is bovendien veel gezonder. De kans op een hartaanval of een hersenbloeding vermindert als je in een groene omgeving woont.
En het is dus heel belangrijk voor de insecten om een omgeving met planten te creëren. Niet alleen hebben insecten dan lekker te eten, maar een bodem waar geen stenen liggen is ook noodzakelijk want daar bouwen veel insecten hun nesten. Wist je bijvoorbeeld dat de meeste soorten wilde bijen hun nesten helemaal niet in een insectenhotel of bijenkorf maken? Van de 360 soorten wilde bijen in Nederland maken 250 soorten hun nesten in de bodem. Maar dat kan alleen als daar geen tegels bovenop liggen!

Waarom is het vergroenen van de omgeving zo belangrijk?
We hebben al uitgelegd dat een tuin met zo weinig mogelijk tegels belangrijk is, omdat het in een groene tuin minder heet wordt, er minder kans is op wateroverlast, dat een groene tuin gunstig is voor nuttige insecten en dat je gezonder blijft in een omgeving met veel planten, bomen en struiken. Maar een groene tuin met bijvoorbeeld een stukje gras is ook belangrijk voor kinderen om te kunnen spelen. Als een kind op de tegels valt heeft het al snel schaafwonden, of erger, moet een wond worden gehecht op de Eerste Hulp. Valt een kind op gras dan is vaak een kusje van mama al genoeg… Kinderen die veel in aanraking komen met natuur (en een groene tuin is ook natuur) ontwikkelen een beter immuunsysteem dan kinderen die alleen maar op tegels spelen. En ook voor kinderen is het belangrijk om in de zomer in een koele tuin te kunnen spelen…

Verder is het een vrolijk gezicht als er langs de huizen in geveltuinen en in de boomspiegels in de straat allemaal mooie bloemen staan, de buurt knapt ervan op! 

Wat zou je de lezers nog willen meegeven?
Mensen denken vaak dat het veel werk is om een tuin te onderhouden, of duur, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Als je veel tegels in je tuin hebt liggen moet je die ook schoonspuiten, het onkruid er tussenuit halen en de tegels recht leggen omdat ze verzakken. 
Als je veel bodembedekkers (dat zijn plantjes die over de bodem groeien) in de perkjes zet, dan kan daar haast geen onkruid meer tussen groeien. Als je het gras wat langer laat groeien en minder vaak maait, blijft het groen, ook als het een langere tijd niet regent. Als je inheemse, dus Nederlandse, planten gebruikt, zijn die beter bestand tegen het Nederlandse klimaat dan gecultiveerde planten uit het tuincentrum. En een ander voordeel van Nederlandse planten is dat je gewoon de zaadjes van een bloem kan halen die ergens langs een slootkant staat. En je kunt natuurlijk ook zaadjes of eventueel planten aan vrienden of kennissen vragen, zo blijft je tuin goedkoop.
Om te voorkomen dat je in de zomer moet sproeien omdat het lang niet regent, kun je een doek over je tuin spannen. Door de schaduw droogt de grond minder snel uit, en de schaduw is voor jezelf ook prettig!
Een andere optie is om eens contact op te nemen met Stichting MeerGroen: Stichting MEERGroen – Biodiversiteit, klimaatbossen, ecologisch groenbeheer, die hebben soms gratis planten die uit tuinen komen die gerooid gaan worden. Of contact zoeken met De Heimanshof, ook daar zijn regelmatig gratis zaden en stekjes te krijgen: De Heimanshof. Zowel De Heimanshof als Stichting MeerGroen zijn gevestigd in Hoofddorp.
En voor vragen over tuinieren kun je ook altijd contact zoeken met ons via: info@haarlemmermeerwaterproof.nl !